نتایج بررسی یك اندیشكده؛
اینترنت و فیلترینگ از دید مردم
توسعه نرم افزار: گزارش نظرسنجی از مردم درباره ی وضعیت اینترنت، رسانه های اجتماعی و فیلترینگ که بر طبق نظرات کاربران در شهریور و اسفند 1402 گردآوری شده است، منتشر گردید.
به گزارش توسعه نرم افزار به نقل از مهر، اندیشکده حکمرانی شریف با تهیه گزارش توصیفی و تحلیلی با عنوان «اینترنت از دید مردم» زیست مجازی ایرانیان و نگرش آنها درباره ی اینترنت، رسانه های اجتماعی و فیلترینگ را مورد بررسی قرار داده است.
این مجموعه به سفارش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و در ۴ بخش وضعیت کلی مصرف مجازی کاربران و ارزیابی آنان از وضعیت اینترنت و رسانه های اجتماعی، فیلترینگ از دید مردم، تحلیل و ارزیابی میزان موفقیت سیاست فیلترینگ و جمع بندی و سفارش های سیاستی گردآوری شده است.
در بخش اول دسترسی به گوشی تلفن همراه هوشمند آمده است:
بر اساس داده های اسفند ۱۴۰۲ میزان ۸۳.۹ درصد افراد گوشی هوشمند دارند و تنها ۱۴.۹ درصد گوشی موبایل هوشمند نداشته اند. همین طور ۱.۳ درصد گفته اند که اصلاً موبایل ندارند.
اینترنت مورد استفاده کاربران نیز عبارت است از ۶۰.۵ کاربران فقط از اینترنت موبایل، ۱۰.۴ درصد فقط از اینترنت ثابت و ۲۹.۱ درصد از هر دو استفاده می نمایند.
همچنین بر مبنای نظرسنجی اسفندماه، ۲۰ درصد کاربران فقط از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی داخلی، ۲۲ درصد فقط از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی خارجی و ۵۷ درصد از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی داخلی و خارجی استفاده می نمایند.
همچنین بر مبنای نظرسنجی شهریورماه ۱۴۰۲ پس از فیلترینگ، کاهش استفاده در رسانه های اجتماعی و پیام رسان های خارجی اتفاق افتاده و بیشترین کاهش در استفاده از واتساپ با ۲۷.۲ درصد افت بوده است. استفاده از شبکۀ اجتماعی اینستاگرام نیز که هم اکنون بیشترین مخاطب را دارد، در مقایسە شهریور ماه با پیش از فیلترینگ ۱۲.۱ درصد کاهش داشته است. در مقابل، استفاده از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی داخلی بالا رفته است.
مهمترین دغدغە کاربران در استفاده از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی داخلی
این گزارش عنوان کرده که در پاسخ به پرسش «مهمترین نگرانی شما در استفاده از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی داخلی چیست؟» بر مبنای نظرسنجی اسفندماه، ۳۹.۸ درصد نمونه گفته اند نگرانی خاصی ندارند. ۲۱ درصد از کیفیت پایین خدمات و ۱۴.۱ درصد از دسترسی به اطلاعات شخصی نگران هستند.
در بین افرادی که از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی داخلی استفاده نمی کنند، ۲۰.۹ درصدشان نگرانی خاصی جهت استفاده از این اپلیکیشن ها ندارند و با اهمیت ترین نگرانی ۲۳.۶ درصد آنها، دسترسی به اطلاعات شخصی است.
مهمترین مشکل کاربران در استفاده از اینترنت
بر اساس نظرسنجی اسفندماه، ۴۳ درصد کاربران با اهمیت ترین مشکل خودرا کندی سرعت اینترنت اعلام نموده اند. ۳۰.۷ درصد هزینه های زیاد و ۱۸.۳ درصد محدودیت یا فیلترینگ را با اهمیت ترین مشکل خود در استفاده از اینترنت می دانند.
میزان استفاده از فیلترشکن
بر اساس نظرسنجی شهریورماه، ۶۰.۳۲ درصد مردم (۷۵.۴ درصد کاربران اینترنت) از فیلترشکن استفاده می نمایند که در نظرسنجی اسفندماه این عدد به ۶۶.۸۸ درصد مردم (۸۳.۶ درصد کاربران اینترنت) رسیده است.
میزان و مدت زمان استفاده از فیلترشکن
بر اساس نظرسنجی اسفندماه ۱۴۰۲ در مورد مدت زمان استفاده از فیلترشکن، ۱۴.۱ درصد گروه نمونه گفته اند اصلاً از فیلترشکن استفاده نمی کنند. ۲۶.۴ درصد کمتر از دو ساعت در روز، ۳۵.۸ درصد دو تا شش ساعت و ۲۱.۴ درصد شش ساعت و بیشتر در روز از فیلترشکن استفاده می نمایند.
مشکلات استفاده از فیلترشکن
بر اساس داده های نظرسنجی اسفندماه، ۵۶.۴ درصد افرادی که از فیلترشکن استفاده می نمایند از قطعی های مکرر ناراضی هستند. ۵۲ درصد از سرعت پایین فیلترشکن و ۱۹.۹ درصد از تبلیغات ناخواسته ناراضی هستند. ۱۷.۸ درصد مشکل عدم امکان اتصال به برخی پلتفرمهای داخلی را دارند و ۱۴.۵ درصد با مشکل لطمه به گوشی تلفن همراه مواجه بوده اند. همین طور ۱۰.۴ درصد موقع استفاده از فیلترشکن ترس از دسترسی به اطلاعات شخصی تلفن همراه دارند.
ارزیابی کاربران از علت فیلترینگ
در نظرسنجی شهریورماه، در پاسخ به این پرسش که هدف مسئولان از فیلتر رسانه های اجتماعی (اینستاگرام، واتساپ و تلگرام) چه بوده است، ۲۷.۵ درصد کاربران به گزینۀ محدودیت انتشار اخبار و محتواهای مخالف دولت اشاره کرده اند. ۱۴.۱ درصد معتقدند دلیل دولت برای فیلترینگ، جلوگیری از انتشار محتواهای غیراخلاقی است و ۱۱ درصد گفته اند هدف مسئولان، کنترل و دسترسی دولت به اطلاعات مردم است. ۱۰.۱ درصد نیز معتقدند هدف دولت از فیلترینگ، پشتیبانی از رسانه های اجتماعی داخلی است.
همچنین از افرادی که هم اکنون از پیامرسانها و رسانه های اجتماعی داخلی استفاده نمی کنند، پرسیده شد که «در صورت ادامه فیلتر واتساپ و اینستاگرام، آیا از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی داخلی مثل ایتا، سروش، بله و روبیکا استفاده خواهید کرد؟.» در شهریورماه ۱۸.۷ درصد پاسخ «بله» را انتخاب نموده بودند که این عدد در اسفندماه به ۲۴.۲ درصد رسید.
از افرادی که هم اکنون از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی داخلی استفاده می نمایند پرسیده شد که «اگر پلتفرمهای خارجی (واتساپ، تلگرام، اینستاگرام و) … رفع فیلتر شوند، آیا همچنان از پیامرسانها و رسانه های اجتماعی داخلی استفاده می کنید؟.» ۷۴.۶ درصد افرادی که هم اکنون از پیام رسان ها و رسانه های اجتماعی داخلی استفاده می نمایند، گفته اند اگر پلتفرمهای خارجی هم رفع فیلتر شوند همچنان از پیامرسانها و رسانه های اجتماعی داخلی استفاده می کنند.
تأثیرات فیلترینگ
همچنین در تأثیر فیلترینگ روی استفاده از پیام رسان داخلی نتیجه گرفته است که تأثیر فیلترینگ بر روی افزایش استفاده از پیامرسانهای داخلی، چندان به گرایش سیاسی حساس نبوده و در تمام گروه های سیاسی حدودا یکسان بوده است.
فراگیری گستردۀ استفاده از فیلترشکن، مدت استفادۀ طولانی کاربران و سهم قابل توجه فیلترشکن های رایگان سبب می شود که مخاطرات امنیتی مرتبط با بهره گیری از فیلترشکن به موضوعی مهم تبدیل گردد که علاوه بر تهدیدات فردی، امنیت سایبری کل جامعه را با خطر مواجه می سازد.
سیاست فیلترینگ به لحاظ فنی تا حد زیادی موفق بوده است، اما از جهت ایجاد نتایج جانبی نامطلوب در حوزۀ امنیتی، فرهنگی و اقتصادی چندان موفق نبوده است. همین طور این سیاست از نظر مؤلفه های نرم همراهی کاربران و معنای ادراک شده از طرف آنان به توفیق کاملی دست نیافته است.
برای دسترسی به جزییات این گزارش می توانید به این لینک مراجعه کنید.
منبع: توسعه نرم افزار
مطلب توسعه نرم افزار را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در DevSoft
نظرات بینندگان DevSoft در مورد این مطلب